Addis Ababa (Allbanaadir) –Dowladaha Soomaaliya iyo Ethiopia ayaa ku heshiiyay in xiriirkoodii ay dib u soo celiyaan, iyadoo dhinaca kalena Masar ay Qaahira ka sheegtay in aysan oggolaan doonin in saldhig militari uu badda ka sameysto dal aan xad la lahayn Badda Cas oo ay kala jeedo Itoobiya.
Wasiiru dowlaha wasaaradda arrimaha dibadda Soomaaliya Cali Cumar (Cali Balcad) oo ka mid ah wafdiga madaxweynaha ee galabta ka soo laabtey Addis Ababa, wuxuuna ka warbixiyey waxyaabihii looga wadahadlay kulamadii dhexmaray Xasan Sheekh iyo Abiy Axmed.
Wasiirka oo wareysi siiyey VOA ayaa sharaxaad dheer ka bixiyey sida uu ku yimid safarkii Soomaalida ka yaabiyey ee Xasan Sheekh uu ku tegay dalka Itoobiya iyo kulamadii dhacay.
Cali Balcad ayaa sheegay in Soomaaliya iyo Ethiopia ay dhextaalo taariikh dheer oo dhib badan, “Balse 10-kii sano ee u dambeeyey xiriirku waa fiicnaa, laakiin bishii 1-aad ee 2024 ayey wax badan is bedeleen, markii Itoobiya ay heshiis qaldan la gashay Somaliland,” ayuu yiri Cali Balcad.
Wasiirka ayaa sheegay in ugu dambeyntii isku soo dhowaansho cusub bilowday markii Madaxweynaha Turkiga uu Xasan iyo Abiy isugu geeyey Ankara, halkaas oo lagu gaaray heshiis ilaa hadda la turxaan bixinayo.
“Madaxweyne Xasan iyo Ra’iisul Wasaare Abiy waxay Ankara ku saxiixdeen baaq soo gabagabeeyey khilaaf soo jiray muddo sanad ah, wixii intaas ka dambeeyey waxaa bilowday dhismaha kalsoonidii labada dal,” ayuu yiri Cali Balcad.
Wasiiru dowlaha Arrimaha Dibadda Soomaaliya ayaa sheegay in safarka Xasan Sheekh uu ku yimid casuumad uu Ra’iisul Wasaaraha Itoobiya u soo dhiibay wasiirkiisa gaashaandhigga oo Muqdisho timid, taas oo Madaxweynuhu aqbalay.
“Labada masuul mudadii ay wada joogeen Addis waxaa laga hadlay sidii loo dhameyn lahaa khilaafka, isla markaana loo abuuri lahaa deris wanaag, iyadoo lagu balansan yahay in mar kale la isugu tago Ankara bisha soo socota ee Febraayo, si loo sii anbaqaado heshiiska labada dal,” ayuu hadalkiisa ku soo daray wasiir Cali Balcad.
Sidoo kale wuxuu sheegay in shirka dambe ee Ankara loo tegayo looga hadli doono arrimaha gancsiga labada dal iyo dekedaha, “arrimahaas waxaa loo daayey shirka farsamada ee Ankara ka dhacay, laakiin kulankaan aan Addis Ababa ku yeelanay wuxuu xoogga saarayey sidii loo wanaaji lahaa xiriirka labada dal,” ayuu yiri Cali Balcad.
Markii la weydiiyey wasiirka halka laga bilaabayo dib u soo celinta xiriirka Soomaaliya iyo Ethiopia wuxuu sheegay in Safiirka Soomaaliya ee jooga Addis Ababa uu dib u bilaabayo shaqadiisii joogsatay, halka ayagana ay soo dirsa doonaan safiir u joogi doona Muqdisho.
“Sidoo kale waxay soo dirsa doonaan labadii Qunsul ee u kala joogay Muqdisho iyo Garowe, kuwaas oo hoos imaa doona safaaradda Muqdisho,” ayuu yiri wasiir Cali Balcad.
Sidoo kale wuxuu sheegay in kulankaan aan looga wadahadlin arrimaha ciidamada iyo in Itoobiya ay ka qeyb geleyso howlgalka cusub ee AUSSOM, balse Soomaaliya ay diri doonto wafdi tegi doona Itoobiya, si looga wadahadlo arrimaha howlgalkaas.
“15-ka bishaan waxaa Addis Ababa tegi doona wafdi lamid ah kii aan u dirnay Masar oo kala soo hadlay doorka Masar ay ku yeelaneyso howlgalka, marka arrimahaas weli wadahadal ayaa ka furan, laakiin caqabadihii Itoobiya ka hor taagnaa inay ka qeyb gasho howlgalkan waa laga soo gudbay,” ayuu yiri Cali Balcad wasiiru dowlaha arrimaha dibadda Soomaaliya.
